Soğuk Savaşın sona ermesinden bu yana, Türkiye’de büyük bir kültür kavgası yaşanıyor. Son zamanlarda dünyanın hayretle izlediği ve hiçbir estetik kaygı güdülmeksizin icat edilen geleneklerin (savaşçı kostümlü Ak Saray korumaları), popülerleşen tarihi figürlerin (Abdülhamid), metalaştırılan sembollerin (tuğra) enflasyonu yaşanıyor. Hasan Aksakal’ın ismini, 2015 sonlarında İletişim Yayınları’ndan çıkan Türk Politik Kültüründe Romantizm adlı kitabı sayesinde öğrenmiş...
Kategori: Kritik
Yazı
Yazı
Kadın Hakları ve Ekim Devrimi
Sosyalizm Batı’da bir “tehdit” olmaktan uzaklaştığı oranda, 1980’lerden itibaren emekçilerin kazanımlarıyla birlikte, kadın haklarında da gerilemeler ortaya çıkmaya başladı. Açıkça görülüyor ki, Batılı ülkelerde gelişen sosyal devlet anlayışı, sosyalist muhalefeti önlemek için verilen tavizlerden kaynaklanıyordu. Kadınlara eşitlik sağlamak için gerekli yasalardı bunlar: Oy kullanma, devlet işlerinde görev alabilme, boşanma, eşit işe eşit ücret, doğum öncesi...
Yazı
Blade Runner 2049: Kopyalar Neden İsyan Etmez? (2. Bölüm)
Bir insan ile bir replika arasında türdeşliklerin gerçekleştiğini düşünebilir miyiz? İkisinin benzer, içi boş bir tören icat ettiklerini ve bu ritüele katılmalarını sağlayan bir durum olduğunu düşünebilir miyiz, mesela? Neden yeni nesil replikalar (kopyalar) isyan etmez? “Özgün replikalardan farklı olarak yeni nesil replikalar asla ayaklanmıyor. Bunun nedeni açıkça belirtilmese de, isyan etmemeye programlandıkları dışında bir...
Yazı
MUKADDİMELERİN YAZIMI ÜZERİNE*
Öyleyse felsefe daha felsefi bir söyleme değil, ama sanki, bizatihi dile ve onun yetersizliğine [inadeguatezza] mukaddimedir. Tam da bu yüzdendir ki – mukaddime kıvamında olan kendine has bir dilsel tutarlılığı elinde tuttuğundan –dile karşı, dile gelemeyenin tarafını tutan gizemli bir söylem değildir. Platon, Mektuplarının üçüncüsünde, “yeterince ciddi bir şekilde yasaların mukaddimeleriyle1 meşgul olduğunu (περι τῶν...
Yazı
Gentrification: Soylulaştırmayı Tasarlamak…
Soylulaştırılmış bölgelerdeki mekan isimlerinde bol miktarda, geleneksel orta sınıfları “pozlayan” düzanlam isim yakalamak mümkün. Soylulaşan mekanlar aynı zamanda geleneksel küçük esnaflık mekanlarıyla beraber varolmak durumundalar. Mutenalaşma ya da soylulaşma kavramları 1990lar düşünüldüğünde sadece akademide belli kesimlerin kullandığı bir kavramdı. Bunun anlaşılabilir sebepleri var. Öncelikle, Türkiye ölçeğinde düşünüldüğünde bildiğimiz anlamda soylulaşmanın 1986 sonrası Ortaköy ve Kuzguncuk...
Yazı
Ezilenler olarak “yabancı”
“Kölelerin çoğunun akıllı, cesur ve hatta filozof olduklarına ilişkin yeterli kanıt vardır” Macrobius Ezilenler, toplumsaldır/apaçıktır. Bir insan ezilen olabilirken bir diğer insan ezen olabilir. Ezilen sadece insan mıdır? Nerede bir trajik unsur varsa orada ezilme olduğu anlamına mı geliyor? Gizemli veya antik bir bilge, mesela Diyojen’in lambası karanlıkta kalmış köleleri gösterirken, köpek de “kinik”leri ifade eder....
Yazı
Şiir Erkini Yıkmanın Anatomisi
Bir şiir ile bir başka şiiri niteliksel olarak kıyaslamak, temelde bir atı diğeri ile hız üzerinden kıyaslamak ile aynı düzlemde, kapitalist ekonominin rekabetçi algısına koşuttur. Ödüllendirmek, üst konumundaki biri ya da birilerinin, ast konumundaki biri ya da birilerine övgü lütuf etmesidir. Yani her şeyden önce iki birey arasında hiyerarşi kurar ki hiyerarşi insani değildir, dolayısıyla...
Yazı
Sanat, Eylemsizlik ve Siyaset (2. kısım)
Sanat, gerektiği takdirde ve bazı durumlarda, aynı zamanda siyasi bir önem kazanabilen, estetik bir tür insan faaliyeti değildir. Sanat kendi başına politiktir; çünkü işlevsiz insanın duyularını ve olağan eylemlerini tasarlayan ve uygulayan bir faaliyettir ve böylece onları yeni olası kullanımlara açar. Yücelik aygıtı, boş tahtın ihtişamında mükemmel monogramını bulur. Amacı, hükümet mekanizmasında kutsallığın nihai gizemini...
Yazı
Fener-Balat’a Rağbet: Bitpazarına Neon Işıklandırma
Taksim artık laik orta sınıfın, cuma ve cumartesi geceleri eğlenmeye çıkan ofis-plaza çalışanlarının deşarj olabileceği bir cazibe merkezi olmaktan çıktı. O popülist tabirle ifade edersek “Araplaştı”, Arap turistlerin alışveriş ve konaklama ihtiyaçları doğrultusunda akına uğradı. Hepimizin malumu Türkiye’de hayli uzun süredir sosyokültürel bir dönüşüm yaşıyor. Bu dönüşümün kent ayağı da iktidarca “Beyaz Türkler” söylemine bir...
Yazı
Dönüşlü Düşünce
Kararlı bir hale gelen, oluşan ve mevcudiyet kazanan herhangi bir madde için artık yokluk imkânsız gibidir; o düzensizlik içerisinde dahi bir düzenin/bütünün parçası olarak devam eder. Şeyler aynı zamanda kendi dışındakilerle de bir bütündür. O’nun farklı yapılarda farklı görünümler elde etmesi, başka mekânlarda başka bir manada neşet ve tezahür etmesi var olmadığı anlamına gelmez,...