Ana Sayfa Litera

Kategori: Litera

Yazı
ÇOK ESKİ ADIYLADIR MUHAREBE

ÇOK ESKİ ADIYLADIR MUHAREBE

(YA DA BİR ŞİİRİN HARABELERİNDE MİRACA ÇIKMAK)1 Şimdi, Aşağısı, Yukarısı neresidir bilir misin? (Ece Ayhan) Alain Badiou Yüzyıl adlı (1998-2001 yıllarında verdiği derslerinden tertiplenmiş) kitabında, kitap boyunca muhtelif niteliklerini tespit ettiği XX. yüzyılın şiirsel unsurunu Anabasis’te bulur: İşte, gerçekten de, yüzyılın sert çekirdeğinin yani 30’lu 40’lı yıllarının etrafında dolanan iki şair, kırk yıl arayla bu...

Yazı
BOL MİKTARDA UNUTTURUCU

BOL MİKTARDA UNUTTURUCU

Kayıp giden bir şey ‘an’. Öyle ki an dediğimiz anda bile o atomik zaman geçmiş oluveriyor. Hemen bir örnek vermek gerekirse, aynaya baktığımızda bile kendi görüntümüzü değil geçmişteki görüntümüzü algılıyoruz. Buradan Horatius’un o meşhur Carpe Diem’ine gönderme yapmak gerekirse, anı yaşayabilmek bu bağlamda imkânsızdır. Elbette, o, zamanı böylesine atomik, geçmişten doğan ve doğar doğmaz da...

Yazı
“Ev İşlerinde Kadına Yardım” Yanlıştır

“Ev İşlerinde Kadına Yardım” Yanlıştır

Ev işlerinde erkeğin kadına yardımcı olması gerektiği, sıkça dile getirilen bir görüş. Birçok erkeğin, ev işi yaparken görülmeyi aşağılayıcı bir durum gibi hissettiği göz önüne alınınca, bu görüş, olumlu bir yaklaşım gibi düşünülebilir. Oysa “yardım etmek” sözü, “ev işi görevlerinin” gerçekte kadına ait olduğu görüşüne dayanıyor. Erkeğe, zorunlu olmadığı bir alanda iyilik yapmayı, lütufta bulunmayı...

Yazı
 Tarihin En Eski “Komplo Teorisi”: Adem ile Havva

 Tarihin En Eski “Komplo Teorisi”: Adem ile Havva

Eski Ahit’in giriş bölümü olan Genesis, kâinatın nasıl yaratıldığının yanı sıra Adem ile Havva’nın öyküsünü de içerir. Hristiyan ve Yahudilerin kadına bakış açısını ve “orijinal günah” kavramını dile getiren bu öyküye göre, Tanrı topraktan Adem’i yaratır, kendi nefesini üfleyerek ona hayat verir ve “cennet bahçesine” yerleştirir. Buradaki tüm ağaçların meyvelerini yiyebileceğini, ancak “iyiliğin ve kötülüğün...

Yazı
İyuduşka Ya Da Pastoral İktidar

İyuduşka Ya Da Pastoral İktidar

Tuhaf bir şekilde sahafta rast geldiğim Sçedrin’in, “Golovlev Ailesi” romanı basit anlamda Rus burjuva liberalizminin çöküşünü anlatıyor. Romanda soylu bir ailenin oyunlarla çevrilmiş miras çekişmesi ve aile üyelerinin teker teker ölümü var. Tolstoy’un, “İvan İlyiç’in Ölümü” adlı romanından esintiler seziliyor. İki romanda, yaşamın son günlerinde ölümle yüzleşen eden iki adam yaşamdan silinmiş bilinçleriyle karanlık bir...

Yazı
Basit Bir An, Güçlü Bir Hatırlayış

Basit Bir An, Güçlü Bir Hatırlayış

Aramızda Gezinen Hikâyeler: Bizim Unuttuğumuz Şey Bir hikâye kitabı hakkında yazmak, her birinin kendine has habitatı olan büyüklü küçüklü bahçelerin önünden geçip gitmeye benziyor. Her baktığımda farklı bir rengin gözüme çarptığı, kimi cüretkârca kendini göstermeye hazırken kiminin güneşin altında ürkekçe yansıdığı iç içe bir topluluk… Mahmut Şenol’un Tefrika Yayınları’ndan çıkan yeni hikâye kitabı Bizim Unuttuğumuz...

Yazı
YAŞAR KEMAL: O İYİ İNSANLAR NEREYE GİTTİLER?

YAŞAR KEMAL: O İYİ İNSANLAR NEREYE GİTTİLER?

 DEMİRCİLER ÇARŞISI CİNAYETİ ROMANI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME Uzun yıllar boyunca Yaşar Kemal denildiğinde, edebiyatla ilgili olsun olmasın hemen herkesin aklına yazarın İnce Memed romanı gelirdi. Sosyal medyanın hayatımıza girmesiyle birlikte yazar bu romanından çok romanlarından birindeki bir giriş cümlesiyle hatırlanır oldu: “O iyi insanlar o güzel atlara bindiler çekip gittiler.” Cümle, Akçasazın Ağaları üçlemesinin ilk...

Yazı
Yeşil Gözlü Canavar: Haset

Yeşil Gözlü Canavar: Haset

  Haset (Arapça kökeni hased), Türkçe deyişle çekememezlik, çoğumuz -belki de farklı derecelerde hepimiz- tarafından toplumumuzda tecrübe edilirken, dilimizde pek de iyi ifade edilmeyen, daha ziyade kıskançlıkla karıştırılan ve dini vurgusu dolayısıyla İslami çevrelerce sık kullanılan bir kelime. Kıskançlığın çok daha zehirli, tehlikeli bir hemcinsi olan haset, tüm dinler, ahlâki öğretiler ve çoğu düşünür tarafından...

Yazı
Düşmanlık Onurunu Korumak

Düşmanlık Onurunu Korumak

Düşmanı ne kadar alçaksa, kişi kendini o kadar yüce hissedebilir mi? Veya kendi değerinden bağımsız bir durum olarak görebilir mi insan, düşmanının niteliğini? Arkadaşlıkların genelde bir seçim konusu olduğu düşünülüyor ama nedense düşmanlıklardan sanki bir tür “maruz kama” biçiminde söz ediliyor. Oysa dostlukların ve düşmanlıkların tercihle veya seçimle açıklanması dahi yetersiz kalabilir. İş arkadaşlığında, komşulukta,...

Yazı
Nerelisin?

Nerelisin?

Hasan Kıyafet’in Ermeni Ninem öyküsü, 2018 Şubat’ında memlekette yaşanan soy ağacı inceleme çılgınlığının açıklaması gibi de okunabilir. Yıllar önce yapılmış bir açıklama. * Zafir, hep örnek aldığı on beş yaşındaki ablasının ardından düşe kalka koşuyor. Ama yetişmekte zorlanıyor. Ablası, elinden tuttuğu en küçük kardeşini peşinden sürüklediği halde, çok hızlı ilerliyor. Böyle kaçmak konusunda deneyimli gibiydiler....