Ana Sayfa Nilüfer Şen Çakar

Yazar: Nilüfer Şen Çakar

Yazı
Kişisel Gelişim Dayatmasına Romanla Meydan Okumak

Kişisel Gelişim Dayatmasına Romanla Meydan Okumak

Kişisel gelişim kitapları, modern insanın hayatındaki boşlukları doldurmayı vaat eden ama çoğu zaman yeni bir baskı biçimi yaratan metinlerdir. Çok satanlar rafında “kendini geliştir”, “fark yarat”, “rezilyans kazan”, “çevik ol”, “inovatif düşün” gibi sloganlarla seslenen bu kitaplar, bireyi bitmek bilmeyen bir performans yarışına sokar. “Been there, done that” (“Ben de bunları yaşadım” ya da “Bunlar...

Yazı
Sosyal Medya Kendi Kast Sistemini mi Yarattı?

Sosyal Medya Kendi Kast Sistemini mi Yarattı?

Sosyal medya çağında toplumsal farklılık yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda algoritmik bir olgudur. Sosyal medyanın başlangıçta vaat ettiği şey, görünürde demokratik bir kamusal alanın oluşmasıydı. Herkesin aynı ölçüde söz hakkına sahip olduğu, herkesin sesini duyurabileceği bir alan…Ancak zamanla bu eşitlik ideali, tıpkı kapitalizmin kendi içinde yeniden ürettiği sınıf farklılıkları gibi, dijital ortamda da benzer bir...

Yazı
Yaratıcılığın Kırılgan Doğası ve Sahiplik Krizi

Yaratıcılığın Kırılgan Doğası ve Sahiplik Krizi

Dijital çağ, yaratıcı üretimin hem görünürlüğünü artırmış hem de kırılganlığını çoğaltmıştır. Sanat tarihçisi ve editör olarak gözlemlediğim kadarıyla, çevrimiçi ortamda üretilen her yazı, her görsel, her düşünce hızla dolaşıma girerken, kimin ürettiğini tespit etmek giderek zorlaşmaktadır. Blog yazılarından senaryo taslaklarına, şiirlerden kuramsal denemelere kadar geniş bir yelpazede üretilen özgün içerikler, çoğu zaman kaynak gösterilmeksizin başkalarının...

Yazı
ÇEVİRİ VE ÇEVİRMENLİK ÜZERİNE DÜŞÜNCELER

ÇEVİRİ VE ÇEVİRMENLİK ÜZERİNE DÜŞÜNCELER

Çeviri, insanlık tarihi boyunca kültürlerarası iletişimin en güçlü araçlarından biri olmuştur. Farklı dillerde üretilen edebiyat, felsefe, bilim ya da sanat metinleri çeviri sayesinde yalnızca kendi ulusal bağlamlarında kalmaz evrensel dolaşıma girer. Bu nedenle çeviri, salt dilsel bir aktarım değil, aynı zamanda kültürel ve entelektüel bir müzakere alanıdır. Tarihsel olarak bakıldığında, antik çağdan Ortaçağ’a, Rönesans’tan moderniteye...

Yazı
Dijital Bilgi Ekosisteminde Tek Sesliliğe Doğru

Dijital Bilgi Ekosisteminde Tek Sesliliğe Doğru

Sosyal medya platformlarının giderek merkezîleşen algoritmik yapısı, bilgi akışı, görünürlük ve uzmanlık temsili üzerinde ciddi etkiler yaratmakta. Özellikle “gatekeeper” tabir edilen etkili ve görünür kişiler, bu platformlarda sürekli ön planda tutularak bilgi akışını yönlendiren, adeta birer “ombudsman” gibi davranan figürlere dönüşüyor. Bu kişiler yalnızca geniş takipçi kitleleriyle değil, aynı zamanda maddi imkânları, kişisel bağlantıları ve...

Yazı
Fotoğrafçılıkta Estetikten Tanıklığa-Görünürlükten Gözetlenmeye

Fotoğrafçılıkta Estetikten Tanıklığa-Görünürlükten Gözetlenmeye

Fotoğraf, ortaya çıktığı ilk andan itibaren sadece bir görüntü kaydetme aracı değil, aynı zamanda zamanın ve belleğin taşıyıcısı olmuştur. 19. yüzyılda icat edilen fotoğraf, başlangıçta resmin yerine geçebilecek bir teknik beceri olarak değerlendirilirken, zamanla bireysel anlatımın, toplumsal belgelemenin ve sanatsal sorgulamanın sahnesine dönüştü. Bugün ise dijitalleşme, sosyal medya ve mobil teknolojilerle fotoğraf, hem üretim biçimi...

Yazı
İklim Grevinden Küresel Vicdana: Greta Thunberg

İklim Grevinden Küresel Vicdana: Greta Thunberg

Dünya çapında Greta Thunberg’in adı ilk kez 2018’de, 15 yaşındayken İsveç Parlamentosu önünde başlattığı tek kişilik okul greviyle duyuldu. “Skolstrejk för klimatet” (İklim için okul grevi) yazılı tabelasıyla gerçekleştirdiği sessiz ama kararlı protesto, kısa sürede milyonlarca genci etkisi altına alan küresel Fridays for Future (Gelecek İçin Cumalar) hareketine dönüştü. O tarihten bu yana Greta’nın aktivizmi,...

Yazı
Kamboçya Tapınak Şehirleri: Angkor Wat ve Preah Vihear

Kamboçya Tapınak Şehirleri: Angkor Wat ve Preah Vihear

Çalışmam, Kamboçya’nın en önemli iki tapınağı olan Angkor Wat ve Preah Vihear’ı, Germain Bazin’in rasyonel ve irrasyonel toplumlar kuramı çerçevesinde incelemeyi hedefler. Bazin’e göre toplumlar, ahiret inancını kavramsallaştırma biçimlerine göre ayrılır: Rasyonel toplumlar, ahiret olgusunu dünyevi verilerle açıklayabilir ve bunu mimarideki düzenli yapı, gerçekçilik ve anlatı yoluyla ifade ederler. Buna karşılık irrasyonel toplumlar, mistisizm, soyutlama...

Yazı
SANATSAL YARATICILIK VE DUYGUDURUM BOZUKLUĞU

SANATSAL YARATICILIK VE DUYGUDURUM BOZUKLUĞU

Cem Mumcu’nun Sanatsal Yaratıcılık ve Duygudurum Bozukluğu adlı kitabı Okuyanus Yayınlarından çıktı. Birinci ve ikinci basımı Ocak 2025’te yayınlanan kitap Özet, Genel Bilgiler, Yöntem ve Gereç, Bulgular, Tartışma ile Sonuç ve Öneriler bölümlerinden oluşuyor. Cem Mumcu Sunuş bölümünde çalışmanın amacını şöyle özetliyor: “Sanatsal yaratıcılığı olan kişilerin duygudurum dalgalanmaları gösterdikleri gözleminden hareketle, sanatçılarda duygudurum bozukluklarının araştırılması...

Yazı
GIORGIONE – LA TEMPESTA (FIRTINA) ÜZERİNE BİR İNCELEME      

GIORGIONE – LA TEMPESTA (FIRTINA) ÜZERİNE BİR İNCELEME      

Fırtına’da figürlerin ön planda olmadığı, doğayı öne çıkaran bir resimle karşı karşıya kalırız. Bu manzara içindeki figürler için yeni bir yaklaşımdır. Artık manzara sadece bir arka plan değil resmin tamamlayıcısıdır. Çalışmam Giorgione’nin La Tempesta (Fırtına) adlı eserinin incelenmesini içermektedir. Giorgione’nin kısa biyografisi ve Fırtına’nın tarihçesi ardından, yapıt biçimsel, teknik, konu ve içerik açısından irdelenmiştir. Fırtına...