Ele-avuca sığmaz eleştirmen Cengiz Gündoğdu’nun Eleştiri adlı yapıtının birinci baskısını yıllar önce okumuştum. İncecik bir kitaptı. Boyutlarıyla ters orantılı biçimde etkileyiciydi ama. Nesnel-toplumsalcı eleştirinin hangi yollarla/yordamlarla mümkün olabileceğini, çok başka, benzerine kolay rastlanamaz bir biçemle gösteriyordu. Bir sanat-edebiyat yapıtına, hangi yöntembilimsel tutumla, hangi duyarlık açılarından nasıl sokulacağımızı, o “ışıldak-kitap”, bir bir, tâne tâne anlatıyordu. Sanat-edebiyat...
Kategori: Kritik
Yazı
Yazı
En İyi Arkadaşım Performans Sanatçısı
G-20 zirvesindeki zombili performans insanları çok etkiledi. Sırf bundan dolayı performans diye bir sanatsal eylemin farkına varan insanlar oldu; şahidim. Aslında şirketlerin dünya üzerindeki sömürücü egemenliğine karşı politik bir protestoydu. Fakat estetikti; özellikle de 11 Eylül sonrası pıtrak gibi çoğalan zombi filmlerine bilinçli bir gönderme taşıyordu. Walking Dead… Mesaj çok açıktı: kapitalizm öldürür ve bizi...
Yazı
T bizde kalsın Emrah Serbes(t)
Bizim kızgınlığımız hataya değil riyayadır. Ülkeye bakıyorum da birçok değerli yazarı ya hapislerde ya sürgünlerde ya da işkencehanelerde çürütmüşüz. Birçoğunun hikâyesini bizzat kendilerinden dinlediğinizde önce yayıncıların, burnu büyük editörlerin onları değersizleştirdiğini, toplumun kavrayışının çok üstünde yazdığı için yazdıkları satmayacak diye kitaplarını yayınlatmadıklarını duyarsınız. Gerçi bu yayıncıların büyük çoğunluğu oldukça akıllıdırlar. İyi insanı ve nitelikli edebiyatı...
Yazı
YENİ DERGİ FURYASI: ONURLANDIRILMIŞ GÜÇSÜZLÜK
Türkiye’de edebiyat ve mizahı, “yüksek” kültür ile popüler kültürü harmanlayan böyle bir tarzın ilk örneklerini 1991 sonrası Leman dergisi çevresinde pişen Hayvan ve Öküz dergilerinde görüyoruz. Ot, Kafa, Fil, Bavul, Kafka… Listeyi uzatabiliriz. Mutlaka unuttuklarım vardır. Neşet Ertaş ile Mayakovski’nin, Ahmet Kaya ile Edit Piaf’ın, Tanpınar ile Proust’un, Acıların Kadını Bergen ile Oğuz Atay’ın, Turgut...
Yazı
KATHI WEEKS: Feminizm ve İşin Reddi
Çoğumuzun iş ile ilgili sorunları var. Bulunduğumuz yere bağlı olarak, aşırı-çalışmadan, işsizlik ve eksik istihdama kadar -ekonominin en çok ve en az imtiyazlı kesimlerinde çok farklı bir şekilde yaşansa da- hepimizi kapsıyor. Marksist düşünce çalışmalarınızı nasıl etkiledi? Evet, diğer entelektüel ve politik bağlarımın yanı sıra, kendimi bir Marksist olarak görüyorum. Kapitalist ekonomilerin ve toplumsal oluşumların...
Yazı
Tavuk mu Yumurtadan Çıkar Yumurta mı Tavuktan?:
Asıl Kısır Olan, Tartışma Değil Tartışanlar: (Dikkat dikkat! Bundan sonrası espri değil felsefe içerir.) Evrim kuramına göre ikisi de doğru değil; çünkü birinin diğerinin öncülü olduğu, iki olasılıkta da bir ilk tavuk ya da bir ilk yumurtanın varlığı varsayılıyor. Evrim kuramına göre ilk tavuk da yok ilk yumurta da; çünkü tavuğun da yumurtanın da çıkışı,...
Yazı
İran’da Sol Nasıl Yenildi?: Öznelerin Sorumluluğu
İran’da sol nasıl yenildi? Konuyla ilgili olarak, okunmadan edinilmiş kulaktan dolma bilgi, “siyasal İslamcılara kandılar, onları tehdit olarak görmediler” biçiminde. “İşin aslı öyle mi?” sorusunu yanıtlamak için Türkçe’de belli başlı 2 kitap var: Biri, Maziar Behrooz’un ‘Nasıl Yapılamadı: İran’da Solun Yenilgisi’ kitabı; diğeri ise, Türkiye’de bu kitaptan yaklaşık 20 yıl önce yayınlanmış olan Bahman...
Yazı
Kiç hep ensemizde!
Kiç (kitsch) tehlikeli bir kavram; her an içinde bir aşağılama ve yargı tonu taşıyor. En kaba hatlarıyla kiç’i havai, süslü, fazla duygusal, kolay algılanabilir, seri üretilmiş olarak tanımlamak mümkün. Daha çok AKP’li bir belediye anıtı ya da etkinlik dolayısıyla tartışır olduk kiç’i… Ya da bir törende deprem yıkıntılarında ölmüş bir çocuğun varaklı çerçeveyle takdim törenlerinde,...
Yazı
Neoliberalizm ve Faşizm
Her totalitarizm öncelikle bir lisan çarpıtmasıdır; Georges Orwell’in romanında bahsettiği türden, neoliberalizm de kendi yeni lisanına, gerçeği çarpıtmasına aracı olan kendi iletişim elemanlarına sahiptir. Sözlü tedbirlerin zamanı geçmiş bulunmaktadır; özellikle de kamu hizmetlerinde ortak demokrat bir tavır koymaya imkan sağlayabilmek üzere, görünen şeyleri isimlendirmek yerinde olacaktır. Liberalizm, Aydınlanma felsefesinden türetilmiş bir doktrindi ve, siyasi ve...
Yazı
Odipus Behzat ve Baba’nın Adı Ç.
(())Dizinin önemli tüm karakterleri Ödipal kompleksten kaynaklı davranış biçimleri sergilemektedirler. Hayalet, Akbaba, Harun, Eda ve hatta Cevdet, baba figürünün kendilerinde yarattığı bir takım tramvalarla şekillenmişlerdir. Son zamanlarda birkaç yıl öncenin fenomenlerinden biri olan Behzat Ç. dizisinin filmler de dahil tüm bölümlerini izleme imkanım oldu. Apaçık bir şekilde sosyal ve politik içerikli olan bu dizi birçok...